Pytania do Pulmonologa

1. Czy szybko pacjentowi się pogarsza i umiera po rozpoznaniu POCHP?

Lekarz: Wszystko zależy od tego, czy chory nadal pali, bo rzucenie nałogu daje więcej czasu. Poza tym systematyczne leczenie pod kontrolą pulmonologa oraz szczepienia przeciwko grypie, pneumokokom i covid zmniejszają ryzyko ciężkich przebiegów zaostrzeń. Niestety jest to choroba postępująca, ale można zwolnić ten postęp istotnie.

2. Czy osoby z POCHP i dodatkowymi obciążeniami powinny się szczepić na Covid – 19?

Lekarz: Tak, osoby z POCHP są zagrożone ciężkim przebiegiem  choroby, dlatego należy się zaszczepić jak najszybciej. Wiek i choroby towarzyszące to dodatkowe argumenty za tym, aby się zaszczepić.

3. Czy po rozpoznaniu POChP choroba szybko postępuje?

Lekarz: Tempo rozwoju choroby zależy od wielu czynników, jak np. ogólny stan zdrowia czy pacjent pali, etc. W drugim przypadku należy natychmiast rozstać się z nałogu, aby spowolnić postępowanie POChP.

Systematyczne leczenie pod kontrolą pulmonologa oraz szczepienia przeciwko chorobom zagrażającym pacjentom z POChP, jak np.: grypie, pneumokokom i COVID-19 zmniejszają ryzyko ciężkich przebiegów zaostrzeń, a należy pamiętać, że przebieg choroby również nie pozostaje obojętny na postęp POChP. Niestety, jest to choroba postępująca, ale można istotnie spowolnić ten postęp.

4. Mam POChP. Jeśli wykorzystałem wszystkie możliwości leczenia farmakologicznego to mam jeszcze jakieś opcje?

Lekarz: W obturacyjnej chorobie płuc leczenie farmakologiczne nie kończy możliwości. W zależności od sytuacji klinicznej chorego można zaproponować domowe leczenie tlenem, a w sytuacji, gdy to nie wystarcza, jest opcja kwalifikacji do nieinwazyjnej wentylacji mechanicznej również w warunkach domowych. Jeśli chodzi o wentylację mechaniczną – wymaga ona odpowiedniej kwalifikacji przy współpracy z prowadzącym lekarzem pulmonologiem, a kwalifikacja musi być wykonana w oddziale chorób płuc.

W obturacyjnej chorobie płuc również ważne jest zwracanie uwagi na odpowiednie odżywianie, ruch, najlepiej gdyby to była rehabilitacja ruchowa i oddechowa. Należy również zmodyfikować tryb życia. Najlepszą rzeczą, którą może każdy pacjent dla siebie zrobić już na początku, gdy choroba zostaje rozpoznana, to rzucenie palenia.

5. Jak można otrzymać świadczenie nieinwazyjnej wentylacji mechanicznej w warunkach domowych?

Lekarz: Przede wszystkim trzeba rozmawiać ze swoim pulmonologiem o tym, jak pacjent się czuje. Jeśli leczenie farmakologiczne oraz często tlenoterapia domowa nie jest wystarczająca albo choroba jest już bardzo zaawansowana, wtedy można zapytać pulmonologa o ewentualną kwalifikację do nieinwazyjnej wentylacji mechanicznej. Do tego rodzaju leczenia kwalifikują lekarze pulmonolodzy. Odbywa się to na oddziale szpitalnym. Jeśli pacjent zostanie zakwalifikowany do takiego leczenia, kieruje się go do ośrodka, który takie świadczenia wykonuje. Pacjent zostaje objęty opieką wykwalifikowanego lekarza i pielęgniarki po otrzymaniu odpowiedniego sprzętu, który ma wspomagać oddychanie. Nieinwazyjna wentylacja w warunkach domowych jest coraz bardziej popularna w naszym kraju i przynosi chorym wiele korzyści.

6. Czy kolor wydzieliny ma znaczenie i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?

Lekarz: Tak, kolor wydzieliny ma znaczenie. Ilość i kolor wydzieliny mogą ulec zmianie w przypadku zaostrzenia choroby. Pacjenci, którzy chorują od wielu lat, doskonale znają swoją chorobę i potrafią ocenić, kiedy tej wydzieliny jest więcej oraz określić, czy dochodzi do zmiany jej zabarwienia. Często w tych wypadkach dochodzi jednocześnie do pogorszenia samopoczucia, bardziej nasilonego kaszlu, duszności. Czasem mogą dołączyć objawy infekcji. Wtedy bezwzględnie pacjent powinien skonsultować się z lekarzem. Najlepiej byłoby, gdyby skonsultował się ze swoim lekarzem pulmonologiem, ale wiemy, że nie zawsze jest to możliwe. Pilna konsultacja u lekarza pierwszego kontaktu jest bezwzględnie wskazana. Tutaj szybkość wdrożenia odpowiedniego leczenia ma ogromne znaczenie.

7. Czy e- papierosy są bezpieczne w POCHP?

Lekarz: Tutaj można odpowiedzieć krótko – nie ma bezpiecznej ilości wypalanych papierosów dla naszego zdrowia oraz nie ma bezpiecznych papierosów. Są dowody na to, że e-papierosy mogą doprowadzać do bardzo poważnego uszkodzenia płuc, co dla chorych z POChP jest bardzo niebezpieczne. Dokładnie nie wiemy, jakie substancje zawarte są w tej formie palenia, a co za tym idzie, nie można do końca ocenić ich bezpieczeństwa.

8. Czy ma znaczenie, kiedy przyjmuje lek wziewny na obturacyjną chorobę płuc stosowany raz na dobę?

Lekarz: Są to leki, które działają całą dobę, ale z doświadczenia wiem, że jeśli dolegliwości przeważają w ciągu dnia, lepiej lek pobrać rano. Dzięki temu kontrola objawów jest lepsza.

9. Czy używanie własnego koncentratora tlenu w zaawansowanym POChP może być niebezpieczne?

Lekarz: Tak, jeśli nie pilnuje się odpowiednich przepływów tlenu. Jeśli ustawimy przepływ tlenu zbyt wysoko, bez konsultacji z lekarzem, może dojść do retencji dwutlenku węgla, co zagraża zdrowiu i życiu chorego. Zawsze tlenoterapia domowa powinna być skonsultowana z lekarzem i najlepiej, gdyby była pod jego kontrolą.

      10. Co to są bronchodylatatory?

Bronchodylatatory, czyli leki rozszerzające oskrzela, są to leki podstawowe stosowane w obturacyjnej chorobie płuc.  Może przepisać pulmonolog albo lekarz rodzinny. Mogą być długo lub krótko działające. W obturacyjnej chorobie płuc głównym problemem jest obturacyjna oskrzeli, czyli ich postępujące zwężenie. Leki wziewne mają na celu poszerzenie oskrzeli tak aby powietrze miało jak najmniejsze opory i przepływało przez oskrzela swobodnie. Leki rozszerzające oskrzela działają miejscowo i pacjenci pobierają je wziewnie. Bardzo ważna jest odpowiednia technika pobierania tych leków. Zawsze dokładnie każdy pacjent powinien zapoznać się z ulotką by w sposób prawidłowy pobierać lek.

      11. Jak mogę się upewnić, że biorę swój inhalator prawidłowo?

Najlepszym sposobem dla upewnienia się jest zademonstrowanie pobierania leku w gabinecie lekarskim.  Najlepiej u swojego pulmonologa.  Jeśli coś będzie nie tak, na pewno lekarz o tym poinformuje i wyjaśni, jak poprawić błędy.

      12. Czy są jakieś przeciwwskazania do nieinwazyjnej wentylacji?

Jest kilka sytuacji w których nie można zastosować tej metody leczenia. Przede wszystkim są to zniekształcenia twarzy, które uniemożliwią założenie maski,  która musi być bardzo dokładnie dopasowana. Kolejnym problemem może być brak współpracy z pacjentem albo brak tolerancji tego leczenia. Niektórzy pacjenci na początku stosowania tej metody mają nasilone dolegliwości takie jak kaszel i zwiększoną ilość wydzieliny. Jednak u większości chorych objawy te z czasem ustępują.

   13. Czy po przechorowaniu covid 19 w szpitalu można ćwiczyć?

Większość pacjentów, która przebyła zapalenie płuc w przebiegu COVID 19,  ma utrzymujące się zmiany w płucach. Jedną z rzeczy, którą już wiemy na temat leczenia zapaleń płuc oraz ich dalszych następstw jest to,  że ogromne znaczenie ma rehabilitacja jak najwcześniej wdrożona.  Moim pacjentom zalecam jeszcze w szpitalu i zaraz po wyjściu ze szpitala ćwiczenia oddechowe 3 razy dziennie najlepiej po 15 minut,  mające na celu uruchomienie wszystkich części płuc wraz z wykorzystaniem przepony.  Pozwala to dotlenić i przewentylować wszystkie partie płuc. Dzięki temu dochodzi do szybszej rezolucji zmian.  Bardzo zalecany jest uogólniony ruch taki jak spacery na świeżym powietrzu , jazda na rowerze. Najlepiej żeby było to 3 razy w tygodniu po 30 minut.  Bezwzględnie należy pamiętać aby wszystkie ćwiczenia oddechowe i ćwiczenia ogólnousprawniające były wykonywane do momentu poczucia duszności.  W momencie uczucia zmęczenia należy odpocząć i po pewnym czasie wysiłek kontynuować. Pacjenci, którzy są zależni od tlenoterapii mogą wykonywać ćwiczenia pod tlenem.